سیستم کنترل تردد چیست؟

سیستم کنترل تردد، مدیریت و کنترل تردد وسائل یا افراد را انجام می دهد. این کار به صورت سنتی از طریق استخدام نگهبان در ادارات و سازمانها صورت می گیرد و فرد نگهبان در صورت احراز هویت ارباب رجوع، به او اجازه ورود می دهد. این نوع کنترل برای سازمانهای کوچک مناسب است و به دلیل تعداد کم پرسنل، معمولا نگهبان هم به راحتی آنها را می شناسد. اما در سازمانهای بزرگ مثل دانشگاهها معمولا شناخت تمام پرسنل کار دشواری است و به دلیل تردد مکرر، هم نگهبان خسته می شود و هم فردی که قصد ورود و خروج دارد ممکن است از ایستادن و جواب پس دادن، ناراحت شود.

برای چنین مواردی، استفاده ازنرم افزارهای هوشمند کنترل تردد، بسیار مطلوب است. در این سیستم ها، ابتدا افراد یا خودروهای مجاز برای نرم افزار تعریف می شود. در هنگام ورود به سازمان، در صورتیکه هویت آن فرد یا خودرو، احراز شود، اجازه تردد صادر شده و فرمان به سخت افزاری مثل ماژول کنترل راهبند به منظور باز شدن راهبند یا درب، ارسال می شود. مزیت این سیستم ها در این است که احراز هویت به صورت خودکار از طریق پردازش تصویر چهره یا تشخیص پلاک خودرو صورت می گیرد. با این کار زحمت نگهبان هم کم شده و مراجعین هم احساس رضایت بیشتری خواهند داشت.

نحوه عملکرد سیستم کنترل تردد

شیئ که خواستار تردد در مکانی است مجوز خود را (که می تواند یک رمز، کلید، شماره پلاک یا هرچیز منحصر بفرد دیگری باشد) به پنل کنترل (که می تواند یک درب رمزدار، حسگر اثر انگشت، دوربین شناسایی چهره، راه بند، یا موارد دیگر باشد) ارائه می دهد. پنل کنترل، مجوز دریافتی را با لیست خود که شامل اشیاء مجوز دار هستند، مطابقت می دهد، اگر مجوز دریافتی در آن لیست آمده باشد، اجازه تردد به شیء مورد نظر داده شده و در غیر این صورت اجازه ورود یا خروج صادر نخواهد شد.

انواع سیستمهای کنترل تردد

سیستمهای مدیریت تردد به دو صورت دسته بندی می شوند:

• دسته بندی بر اساس شی تحت کنترل
• دسته بندی بر اساس شبکه

دسته بندی بر اساس شیء تحت کنترل

این سیستم ها را از نقطه نظر شئ ای که باید تحت کنترل قرار گیرد می توان به دو دسته سیستم های کنترل تردد افراد و سیستم های کنترل تردد خودرو تقسیم بندی کرد. شرکتهای مختلفی در دنیا سیستم های نرم افزاری و سخت افزاری کنترل تردد بر اساس شیء تولید کرده اند. در ایران نیز وضعیت مشابهی برقرار است. به عنوان مثال، شرکت دانش بنیان شهاب، برای کنترل تردد خودرو سامانه نرم افزاری “آی پلاک” و برای کنترل تردد افراد سیستم هوشمند “تشخیص چهره” را طراحی و پیاده سازی کرده است.

دسته بندی بر اساس شبکه

سیستم‌های کنترل تردد از نقطه نظر شبکه پذیر بودن نیز به دو دسته تقسیم می شوند :

الف – سیستم های خود ایستا

همان طور که از نام این سیستم ها بر می آید کنترلرهای تردد (دوربین ها، کارتخوان ها و … ) شبکه نمی‌شوند و هر کنترلر تردد به صورت مستقل وظیفه کنترل تردد را انجام می دهد. بنابراین نرم افزار یا سرور کنترل مرکزی هم وجود ندارد و هر کنترلر نرم افزار مستقلی برای ثبت رویدادها، صدور مجوز و گزارش گیری دارد. این سیستم ها به دلیل مشکلات خود از جمله هماهنگ و همگام نبودن کنترلرهای مختلف و مشکل بودن گزارش گیری، فقط برای مکان های کوچک توصیه می شوند.

ب- سیستم های شبکه پذیر

در این سیستم یک نرم افزار یا یک سرور مرکزی عملکرد کل سیستم را تحت نظر دارد و کنترلرها اطلاعات را به سرور مرکزی فرستاده و سرور مجوز ورود و خروج، گزارش گیری و … را صادر می کند. از مزایای این روش، بی درنگ بودن (Real Time) سیستم است، بطوریکه اپراتور مرکزی، عملکرد کل سیستم را در آن واحد تحت نظر دارد. توسعه پذیری، از دیگر مزایای این سیستم هاست.

روشهای کنترل تردد

روش های کنترل تردد را به نوعی می‌توان انواع مجوزهای عبور دانست. این مجوزها بسته به این که موضوعِ تحت کنترل، انسان باشد یا خودرو تغییر می‌کند. به عنوان مثال برای انسان، می توان از رمز ورود، کارت یا کلید هوشمند، و مشخصات زیستی افرد مانند اثر انگشت، عنبیه چشم یا حتی تصویر فرد استفاده کرد، که به این دسته آخر، روشهای بیومتریک گفته می شود که نسبت به روشهای سنتی، برتریهایی مثل فراموش نشدن و عدم امکان کپی، دارد. با استفاده از این روش دوربین تصویربرداری بیومتریک چهره یا چشم (و سنسور اثر انگشت، بیومتریک مربوط به انگشت) را به نرم افزار مرکزی فرستاده و این نرم افزار ابتدا فرد را با تکنیک های پردازش تصویر شناسایی کرده و در صورت احراز هویت، مجوز دسترسی را صادر می کند.

روشهای کنترل تردد خودرو

برای کنترل و مدیریت تردد وسائل نقلیه موتوری، روشهای متنوعی وجود دارد که سه دسته مهم آن عبارتند از

• کنترل توسط برچسب RFID
• استفاده از کارتهای هوشمند (Access Card)
• استفاده از مشخصات منحصر به فرد وسیله، مثل پلاک خودرو

در روش اول (استفاده از برچسب آر اف آی دی)، برای ارسال و دریافت اطلاعات و شناسایی شیء مورد بررسی، تنها از امواج الکترومغناطیسی استفاده شده و نیازی به تماس فیزیکی کارت یا توقف در محل ورود نیست. از این تکنولوژی می توان در مکان های مختلفی از قبیل فروشگاه ها، کتابخانه ها و … استفاده کرد. در این روش RFID Tag (شناسه) را روی خودرو الصاق می کنند. این تگ یا شناسه شامل یک تراشه و آنتن است. تراشه فرکانس های رادیویی مربوط به اطلاعات خودرو و راننده را از طریق آنتن به حسگرهای بازخوان  (Reader)  نصب شده در درگاه ورودی مخابره می کند. نرم افزار مربوطه اطلاعات را گرفته و پردازش می کند.

در روش دوم، به هر مالک خودرو، یک کارت هوشمند تخصیص داده شده و هنگام ورود به سازمان، با نگهداری آن در مقابل کارتخوان، احراز هویت صورت گرفته و اجازه تردد داده می شود. مشکل این دو روش این است که به راحتی امکان واگذاری کارت به افراد و خودروهای دیگر هم وجود دارد و امنیت بالایی ندارند.

روش سوم، در این روش دوربین نصب شده در درگاه ورودی، از خودرو فیلم گرفته و آن را به نرم افزار پلاک خوان ارسال می‌کند. نرم افزار مربوطه مکان پلاک خودرو و شماره آن را توسط روش های پردازش تصویر یافته و آن را در پایگاه داده ثبت می کند.