مجله هوش مصنوعی شهاب
پلاک خوان های خودکار (ALPRs) ، سیستم های دوربینی هوشمندی هستند که داده های آنها با سرعت بالا توسط کامپیوترها پردازش می شود؛ این سیستم ها معمولا بر روی تیرهای خیابان، چراغ های خیابان، گذرگاه های بزرگراه، تریلرهای متحرک یا گاهاً به صورت متصل به خودروهای پلیس نصب می شوند. یک پلاک خوان به صورت خودکار تمام شماره پلاک خودرو را به همراه موقعیت مکانی، تاریخ و زمان ثبت می کنند. این داده ها که شامل عکس هایی از خودرو و گاهی راننده و سرنشینان آن است، سپس در یک سرور مرکزی آپلود می شود.
فروشندگان می گویند که اطلاعات جمع آوری شده می تواند توسط پلیس مورد استفاده قرار گیرد تا مشخص شود که در گذشته یک پلاک در کجا تردد کرده است تا به این صورت مشخص شود که آیا یک وسیله نقلیه در صحنه جرم بوده است یا خیر، الگوهای سفر را شناسایی کند و حتی وسایل نقلیه ای که ممکن است با یکدیگر در ارتباط باشند را کشف کند. آژانس های اجرای قانون می توانند تصمیم بگیرند که اطلاعات خود را با هزاران آژانس دیگر به اشتراک بگذارند.
در مجموع، داده های ALPR می توانند تصویری ژرف از زندگی و سبک رانندگی یک راننده و حتی فعالیت های بعضاً خصوصی او را ترسیم کنند. فن آوری ALPR می تواند برای هدف قرار دادن رانندگانی که از مکان های حساس مانند مراکز بهداشتی، کلینیک های مهاجرت، فروشگاه های اسلحه، سالن های اتحادیه، اعتراضات یا مراکز مذهبی بازدید می کنند، مورد استفاده قرار گیرد.
رانندگان هیچ کنترلی بر نمایش پلاک وسیله نقلیه خود ندارند زیرا دولت همه رانندگان خودرو، کامیون و موتورسیکلت را ملزم به نمایش پلاک در معرض دید عموم می کند. بنابراین شاید از منظر مردم عادی نگران کننده باشد که از دستگاه های خودکار پلاک خوان برای ردیابی و ثبت حرکات میلیون ها نفر از مردم استفاده می شود، حتی اگر اکثریت قریب به اتفاق آن ها ارتباطی با جرم نداشته باشند؛ لیکن به نظر نباید خیلی نگران این موضوع بود که چرا پلیس فقط آنهایی را ردیابی می کند که مرتکب جرم شده و یا خلاف قانون عمل کرده اند؛ بدیهی است برای پلیس، پرداختن به سایر پلاک ها هیچ عایده ای نخواهد داشت و حتی عملاً امکان رصد هزاران پلاک اصلاً در حوصله ادارات پلیس نخواهد بود!
پلاک خوان های خودکار چگونه مورد استفاده قرار می گیرند
پلاک خوان های خودکار یا همان ALPR ها را می توان به سه دسته تقسیم کرد :
دوربین های ALPR ثابت (غیر متحرک) :
این نوع یعنی دوربین پلاک خوان غیرمتحرک در یک مکان ثابت نصب می شود از جمله روی چراغ راهنمایی، دکل همراه، ورودی یک ساختمان، یا در خروجی آزادراه. این دوربین ها مشخصاً تنها خودروهای در حال حرکتی را ثبت می کنند که از جلوی منطقه دید دوربین عبور می کنند.
اگر چندین دوربین ثابت ALPR در طول یک خیابان نصب شوند، داده ها می توانند نشان دهند که یک خودرو در چه مسیری و با چه سرعتی حرکت می کند. پلیس با داشتن دوربین های کافی می تواند خودرو را به صورت بلادرنگ ردیابی کند. اگر داده ها در طول زمان ذخیره شوند و چنانچه یک پلاک خاص به دفعات از یک مکان مشخص عبور کرده باشد پلیس می تواند استنباط کند که راننده احتمالا در نزدیکی این محل، زندگی یا کار می کند. شهرداری های کوچک تر اغلب دوربین های ALPR را در ورودی ها و خروجی های شهر نصب می کنند و یک جامعه مجازی ایجاد می کنند که هیچ کس نمی تواند بدون مستند شدن از آن بازدید کند. پلیس گاهی اوقات ALPR ها را به عنوان اشیاء معمولی مانند مخروط های ترافیکی یا کاکتوس ها پنهان می کند.
دوربین های ALPR اغلب همراه با سیستم های خودکار نور قرمز و اعمال سرعت و همچنین به عنوان ابزاری برای ارزیابی عوارض در جاده ها و پل ها استفاده می شوند.
پلاک خوان خودکار سیار (Mobile ALPR Cameras) :
دستگاه‌های ALPR سیار اغلب به خودروهای گشت پلیس متصل می‌شوند و به افسران مجری قانون اجازه می‌دهند تا هنگام رانندگی در سطح شهر در طول شیفت کاری خود، داده‌های پلاک‌های خودرو را ضبط کنند. در بیشتر موارد، این دوربین ها در ابتدای یک شیفت روشن می شوند و تا پایان شیفت خاموش نمی شوند.
دوربین های سیار ALPR علاوه بر ثبت تصاویر خودروهای در حال عبور، در ثبت پلاک خودروهای پارک شده نیز موثر هستند. به عنوان مثال، یک ماشین گشت ممکن است در اطراف یک پارکینگ عمومی رانندگی کند و صدها پلاک خودرو را در چند دقیقه ضبط کند.
پلیس همچنین می تواند از ALPR برای “شبکه بندی” استفاده کند. این شامل یک وسیله نقلیه مجهز به ALPR است که به طور سیستماتیک در هر بلوک از محله بالا و پایین می رود تا اطلاعات ساکنان را به دست آورد.
تریلر پلاک خوان (ALPR Trailers) :
دوربین های پلاک خوان خودرو همچنین به صورت تریلر نیز در دسترس هستند بطوریکه پلیس می تواند آن ها را به مناطق خاصی ببرد و برای مدت زمان طولانی آنجا را ترک کند. این دوربین ها داده ها را به شیوه ای مشابه دوربین های ثابت جمع آوری می کنند، بدون اینکه پلیس مجبور به نصب دوربین ها بصورت دائمی باشد.
اداره مبارزه با مواد مخدر در گذشته این سیستم ها را به منظور پیگیری تردد وسایل نقلیه در امتداد مناطق مرزی آمریکا و مکزیک خریداری کرده است. همچنین این تریلرها یا وسایل نقلیه مجهز به ALPR توسط پلیس در نزدیکی نمایشگاه های اسلحه و تجمعات سیاسی نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
پایگاه های داده ALPR
بیشتر داده های ALPR در پایگاه های داده برای دوره های زمانی طولانی – اغلب تا پنج سال – ذخیره می شوند. پایگاه های داده ممکن است توسط دپارتمان های پلیس و یا بعضاً توسط شرکت های خصوصی نگهداری شوند. سازمان های اجرای قانون بدون سیستم های ALPR خودشان می توانند به داده های جمع آوری شده توسط دیگر سازمان های اجرای قانون از طریق سیستم های به اشتراک گذاری منطقه ای و شبکه هایی که توسط شرکت های خصوصی اداره می شوند دسترسی داشته باشند. در آمریکا چندین شرکت، پایگاه های داده مستقل و غیر انتظامی ALPR را اداره می کنند و با رانندگان قرارداد می بندند تا برای جمع آوری اطلاعات، دوربین هایی را روی خودروهای شخصی قرار دهند. این داده ها سپس به شرکت هایی مانند شرکت های بیمه ای فروخته می شوند، اما مجریان قانون نیز می توانند دسترسی به این داده های تجاری را به صورت حق اشتراک خریداری کنند.
سازمان های مجری قانون، اغلب فهرستی از پلاک هایی را که سیستم ALPR به طور فعال به دنبال آن ها است – مانند خودروهای سرقتی و خودروهای دارای ضمانت نامه های برجسته – بارگذاری می کنند؛ البته افسران پلیس نیز می توانند لیست های داغ تحت ردیابی خود را ایجاد کنند. اگر سیستم دوربین ALPR پلاکی را در که در لیست بوده رؤیت کند، یک هشدار را برای افسر پلیس (اگر پلاکخوان سیار باشد) یا سازمان (اگر پلاکخوان ثابت باشد) ارسال می کند؛ این موارد می تواند شامل تخلفات سطح پایین، جرایم راهنمایی و رانندگی و یا مواردی شبیه به اینها باشد.
پلاک خوان چه نوع داده هایی را جمع آوری می کند
یک نرم افزار پلاک خوان ، شماره پلاک و اطلاعات مکانی را به همراه تاریخ و زمان دقیق ثبت پلاک را جمع آوری می کنند. برخی از سیستم ها قادر به ثبت مدل خودرو نیز هستند. آن ها می توانند در هر دقیقه داده های مربوط به هزاران شماره پلاک را جمع آوری کنند.
هنگامی که داده های ALPR با هم ترکیب شوند، می توانند جهت و سرعت حرکت فرد را از طریق مثلث بندی نشان دهند. در مجموع در طول زمان، داده ها می توانند تاریخچه سفرهای یک خودرو را نشان دهند. با الگوریتم های به کار رفته در داده ها، سیستم ها می توانند الگوهای منظم سفر را نشان دهند و پیش بینی کنند که یک راننده ممکن است در آینده کجا باشد. این داده ها همچنین تمام بازدیدکنندگان از یک مکان خاص را نشان می دهند.
این داده ها عموماً شامل نام راننده نمی شود؛ این در حالی است که ماموران نیروی انتظامی می توانند از پایگاه های اطلاعاتی دیگری برای ارتباط دادن نام افراد با شماره پلاک خود استفاده کنند.
نکته مهم این است که داده های ALPR بدون تبعیض و تعصب جمع آوری می شوند؛ اطلاعات میلیون ها نفر از مردم عادی که با خودروی خود در خیابان ها تردد می کنند توسط سیستم های پلاک خوان خودرو جمع آوری می شود. پلیس می تواند با ترسیم زمان و مکان خودروها و ردیابی حرکات گذشته، از داده های ذخیره شده برای ترسیم تصویری بسیار خاص از زندگی رانندگان، تعیین الگوهای رفتاری گذشته و حتی پیش بینی رفتارهای آینده استفاده کند؛ با این حال اکثر قریب به اتفاق افرادی که داده های پلاک آن ها جمع آوری و ذخیره می شود هیچ جرمی مرتکب نشده اند.
بدون فن آوری ALPR، ماموران نیروی انتظامی باید پلاک خودرو را به صورت دستی جمع آوری می کردند. این امر محدودیت های زیادی در فرآیند ثبت داده های مربوط به پلاک خودروها ایجاد می کرد؛ در روش سنتی، ماموران باید انتخاب می کردند که چه خودروهایی را ردیابی کنند چراکه امکان ردیابی همه خودروها وجود نداشت اما فن آوری ALPR این محدودیت ها را از بین می برد و به افسران اجازه می دهد تا همه را ردیابی کنند و امکان جمع آوری سریع تر و گسترده تر پلاک با نیاز به نیروی انسانی بسیار کم را فراهم می کند.
منبع : EFF
