سه شنبه , اردیبهشت ۲۳ ۱۴۰۴

شناسایی احساسات چهره با استفاده از یادگیری عمیق

شرکت ها در حال حاضر ، برای داشتن برآوردی از انگیزه مشتریان در برخورد با برند تجاری و یا محصولاتشان از تجزیه و تحلیل احساسات آن ها استفاده می کنند . شرکت ها با کند و کاو در توییت ها ، مصابحه ها و دیگر منابع به آسانی قادر خواهند بود تا احساسات مشتریان را از زبان طبیعی استخراج کنند . اما زمانی که کاربران آنلاین و در دسترس نیستند چه کار باید کرد؟

فروشندگان و نمایندگان مشتریان در مغازه ها می توانند ابراز احساسات مشتری را هنگامی که عصبانی و یا نا امید است مشاهده کنند ، اما به طور همزمان قادر نیستند تا در همه جا حضور داشته باشند . با این حال ، سال هاست که شرکت ها برای زیر نظر داشتن رفتار  مشتریان از دوربین داخل مغازه ها استفاده می کنند .

به نظر می رسد شرکت ها به سبک اوروِلی ( Orwellian ) از این داده ها برای شناسایی موارد مهم در مغازه ها استفاده می کنند و بدون توجه به حریم شخصی ، راه مشتریان را دنبال و حتی به نگاه خاص آن ها ، توجه می کنند . بنابراین چرا احساسات را از دید خریداران نیز دنبال نکنیم؟

مسئله اصلی این است که ترجمه حرکات ۴۳ ماهیچه صورت به احساسات دشوار است . برای انسان ها آسان است زیرا ما سال ها تمرین داشته ایم ، اما رایانه ها ، جهان را به عنوان شبکه ای از اعداد که نشان دهنده مقادیر پیکسل است ، می بینند . ما قادر هستیم تا با نگاه به تصویر چهره شخصی به آسانی تفاوت بین لبخند و اخم را تشخیص دهیم ، اما این عمل برای یک مدل یادگیری ماشین بسیار مشکل خواهد بود .

برای حل این مشکل ، ما می خواهیم از یک شبکه عصبی عمیق کانولوشنی که در چارچوب یادگیری ماشین Keras اجرا شده است ، استفاده کنیم . 

شبکه عصبی کانولوشنی ( CNN ) چیست؟

یک شبکه عصبی کانولوشنی ویژگی هایی از داده های دو بعدی را استخراج و به آن ها وزن اختصاص داده و در نهایت منجر به پیش بینی می شود . برای مثال ، اگر بخواهیم CNN را برای تشخیص اعداد دست نویس آموزش دهیم ، باید مجموعه داده ای از تصاویر ۱۰۰×۱۰۰  پیکسل این اعداد داشته باشیم .

CNN خطوط منحنی و مستقیمی در بخش های ۱۰×۱۰  پیکسلی را شناسایی می کند ، و بعد از تشخیص این ویژگی ها ، این مدل یاد می گیرد که ترکیبی از منحنی ها و خطوط مشخص نشانگر اعداد خاصی است . یک عدد منحنی به خصوص مانند ۸ از اعداد مستقیمی نظیر ۱ یا ۷ قابل تشخیص است . در مورد تشخیص احساسات چهره ، منحنی به طرف بالا که نشان دهنده ی لبخند است، می تواند با خوشحالی مرتبط باشد .

شاید به این مقاله هم علاقه داشته باشی
پیاده سازی شبکه عصبی عمیق در متلب - قسمت چهارم : الگوریتم پس انتشار

چرا یادگیری عمیق؟

در حال حاضر ، محققان از فاصله بین علائم صورت برای تشخیص احساسات استفاده می کنند . تصویر یک چهره نمایان گر موقعیت های اعضای صورت از قبیل دماغ ، چشم ها ، دهان ، گونه ، و دیگر فضا ها بوده و بنابراین فواصل میان این نقاط حساب شده ، و سپس آستانه هایی برای تشخیص احساسات ایجاد شده است . اگر چهره داخل تصویر در حال لبخند زدن باشد ، موقعیت گونه ها به چشم ها نزدیک تر ، دهان کشیده تر و چشم ها پیچ خورده تر می باشند .

این رویکرد در تنظیمات کنترل شده کارایی دارد ، اما اگر فقط بتوانیم نصف چهره را در عکس ببینیم چه ؟ اگر چهره کمی چرخیده باشد چه ؟ برای به دست آوردن نقاط دقیق چهره ، شما باید تصویر را به صورت مصنوعی جابجا کرده تا چهره در مرکز قرار گیرد و مستقیم به دوربین نگاه کند . با رویکر یادگیری عمیق ، مدل می تواند انعطاف پذیر باشد و ویژگی های صورت را شناسایی کنید بدون این که جهت دار بودن صورت برایتان مهم باشد . تمام آنچه نیاز دارید داده ها هستند .

جمع آوری داده ها

این مدل با استفاده از مجموعه داده های تصاویر Cohn-Kanada ، JAFFE  و FER-2013 آموزش داده شده است . این تصاویر با احساسات خوشحال ، غمگین ، منزجر کننده ، عصبانی ، متعجب ، ترسیده و خنثی برچسب گذاری شده اند و برای نرمال سازی و آماده کردن آن ها برای آموزش ، همه آن ها را به مقیاس خاکستری و اندازه ی کوچک شده با مقیاس ۱۹۲×۱۹۲  پیکسل تبدیل و شدت پیکسل ها را بین مقادیر ۰ و ۱ نرمال سازی کردیم .  سپس عکس ها را به آرایه های Numpy برای استفاده در آموزش ها تبدیل کردم . به دلیل این که تعداد تصاویر در زمینه احساسات عصبانی و منزجر کننده کافی نبود ، من این دو زمینه را با یکدیگر ادغام کردم تا در نهایت ۶ دسته بندی داشته باشیم .

شاید به این مقاله هم علاقه داشته باشی
یادگیری ماشین چگونه آینده سیستم آموزشی را بهتر می کند؟

ساخت مدل

Keras چارچوبی برای یادگیری عمیق است که در TensorFlow گوگل ساخته شده است . این برنامه این امکان را می دهد تا با بسته بندی کردن ساده لایه ها ، ساختن و آزمایش مدل های دلخواه به آسانی انجام گردد . آنچه صدها خط کد را در TensorFlow یا هزاران خط کد در Python را به همراه داشته باشد ، در Keras فقط با ۳۰ خط کد نویسی به طول می انجامد .

model = Sequential()
model.add(Conv2D(32, (5, 5), padding='same', activation='relu', input_shape=(1, 192, 192)))
model.add(Conv2D(32, (5, 5), padding='same', activation='relu'))
model.add(Conv2D(32, (5, 5), padding='same', activation='relu'))
model.add(MaxPooling2D(pool_size=(2,2)))
 
model.add(Conv2D(64, (3, 3), padding='same', activation='relu'))
model.add(Conv2D(64, (3, 3), padding='same', activation='relu'))
model.add(Conv2D(64, (3, 3), padding='same', activation='relu'))
model.add(MaxPooling2D(pool_size=(2,2)))
model.add(Conv2D(128, (3, 3), padding='same', activation='relu'))
model.add(Conv2D(128, (3, 3), padding='same', activation='relu'))
model.add(Conv2D(128, (3, 3), padding='same', activation='relu'))
model.add(MaxPooling2D(pool_size=(2,2)))
model.add(Flatten())
model.add(Dense(128, activation='relu'))
model.add(Dropout(.5))
model.add(Dense(6, activation='softmax'))

اجازه بدهید تا اتفاقی که در بالا افتاده است را تجزیه کنیم.

Conv2D

اولین لایه کانولوشنی یک تصویر ۱۹۲×۱۹۲  پیکسل را می بیند و به بخش های ۵×۵  پیکسلی از تصویر توجه می کند . این لایه دارای ۳۲ فیلتر است ، یعنی آن که ۳۲ الگوی مختلف وجود دارد که لایه در هر قسمت ۵×۵  پیکسلی آن ها را جستجو خواهد کرد . الگو ها با آموزش مدل از داده ها ، مشخص می شوند ، اما به طور معمول مانند این خواهند بود :

ویژگی هایی که لایه کانولوشنی به دنبال آن هاست
ویژگی هایی که لایه کانولوشنی در تصاویر به دنبال آن هاست – منبع

هر الگو دارای وزن خاصی است ، و این وزن ها همانطور که مدل از داده ها می آموزد، تنظیم می شوند . از آنجا که هر قسمت ۵×۵ تصویر درای  32 بازنمایی مختلف است ، این لایه ۱۸۸x188x32  است . شما متوجه خواهید شد که این لایه با ابعاد عکس اصلی هم خوانی ندارد (۱۹۲×۱۹۲) . دلیل این امر این است که قسمت های ۵×۵ با یک پنجره کشویی ایجاد می شوند و یک پیکسل را در یک مرتبه در سراسر تصویر منتقل می کنند .

MaxPooling2D

لایه پولینگ 2 بعدی

این یک لایه نمونه برداری است ، که حداکثر مقدار یک پنجره ۲×۲ را دریافت می کند . این لایه مانع از بیش برازش ( Overfitting ) مدل شده ، که برای پیش بینی احساسات بر روی تصویری که هرگز تا به الان ندیده است ، بسیار مهم است . هر قطعه با ابعاد ۱۸۸×۱۸۸ از لایه کانولوشنی ادغام ( Pooling ) شده اند و نتیجه آن ها در یک لایه با ابعاد ۹۴x94x32 جمع خواهد بود .

شاید به این مقاله هم علاقه داشته باشی
نگاهی تخصصی به فناوری کیو-یادگیری عمیق

Flatten ، dense و Dropout

آخرین لایه ادغامی Flatten است و در لایه دیگر با عملکرد فعال سازی softmax استفاده می شود . این لایه ای است که کلاسه بندی احساسات را تولید می کند به همین دلیل برداری با ابعادی ۱×۶ خواهد بود . بیشترین مقدار بردار مربوط به یکی از احساس های شش گانه است : خوشحال ، غمگین ، ترسیده ، عصبانی ، متعجب ، یا خنثی . Dropout برای جلوگیری از بیش برازش مدل به داده ها استفاده می شود . Dropout با مقدار .۵ به این معنا است که از چرخه آموزش ، نیمی از نورون ها حذف می شوند ، بنابراین مدل قادر خواهد بود تا بهتر با تصاویر جدید تعمیم پیدا کند .

آموزش

برای آموزش مدل ، یک اسکریپت خودکارسازی ایجاد کردیم که “تجربه ها” را می گرفت و از آن ها مدلی می ساخت . سپسبا استفاده از تصاویر بزرگتر ، اضافه کردن لایه های کانولوشنی بیشتر ، افزایش و کاهش Dropout ، دیگر موارد را نیز آزمایش کردیم . نتایج آزمایش ها بر روی Github  قابل مشاهده هستند .

آزمایش

بعد از ۱۵ دوره آموزش (که مدل تمام ۴۰۰۰۰ تصویر را ۱۵ بار مشاهده کرد) قادر بود تا در ۶۰% موارد یه درستی احساسات را شناسایی کند . این آزمایش بر روی تصاویری انجام شد که مدل هرگز پیش از این ندیده بود .

نتیجه

امیدواریم این راهنمای یادگیری عمیق کمتر از اصطلاحات و بیشتر از مفاهیم واضح استفاده کرده باشد تا بتوانید در کسب و کار خود استفاده کنید . اگر مایل هستید تا بیشتر و عمیق تر در این زمینه اطلاعات به دست آورید ، دوره جدید Andrew Ng را برای یادگیری عمیق بررسی کنید . می توانید از کد های موجود در صفحه Github این پروژه استفاده کنید . در آن جا مدل های آموزش دیده ای برای استفاده در CoreML برای iOS و TensorFlow Lite برای Android وجود دارد .

بیشتر بخوانید :

منبع Medium
امتیاز دهید!

همچنین ببینید

پلاک خوان هوشمند چیست

پلاک خوان هوشمند چیست و چگونه عمل می کند + معرفی بهترین پلاک خوان ایران

پلاک خوان هوشمند دستگاهی است که از فناوری پیشرفته هوش مصنوعی (AI) و بینایی ماشین …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *