احتمالاً بارها نام CCTV را شنیدهاید یا علامت آن را روی دیوار فروشگاهها و اماکن عمومی دیدهاید. اما cctv چیست و این سیستم امنیتی دقیقاً چگونه کار میکند؟ اولین و مهمترین سوالی که باید به آن پاسخ داد این است که cctv مخفف چیست؟ CCTV مخفف عبارت “Closed-Circuit Television” به معنای “تلویزیون مداربسته” است. کلمه “مداربسته” کلید درک این فناوری است: برخلاف تلویزیونهای معمولی که سیگنالهای خود را به صورت عمومی برای همگان پخش میکنند (Broadcast)، یک سیستم cctv تصاویر را ضبط کرده و آنها را به مجموعهای محدود و مشخص از نمایشگرها در یک مدار خصوصی ارسال میکند.
بنابراین، معنی cctv یک سیستم نظارت تصویری است که در آن سیگنالها به صورت عمومی توزیع نمیشوند، بلکه برای اهداف نظارتی، امنیتی و مدیریتی در یک شبکه بسته باقی میمانند. این سیستمها چشمهای همیشه بیدار خانهها، کسبوکارها و شهرهای مدرن هستند که به ما در افزایش امنیت و کنترل محیط اطراف کمک میکنند. در ادامه این راهنمای کامل، به تمام جنبههای این فناوری، از اجزای تشکیلدهنده تا انواع دوربین cctv خواهیم پرداخت.
CCTV چیست؟
CCTV مخفف عبارت “Closed-Circuit Television” به معنای “تلویزیون مدار بسته” است. سیستم CCTV از دوربین هایی تشکیل شده است که تصاویر را به یک یا چند مانیتور ارسال میکنند. این مانیتورها معمولاً در یک محل مشخص مانند اتاق کنترل قرار دارند و فقط افراد مجاز میتوانند به آنها دسترسی داشته باشند. منبع : ویکیپدیا
به عبارت دیگر، CCTV یک سیستم نظارتی است که از دوربینها برای ضبط و انتقال تصاویر به یک محل مشخص استفاده میکند.

اجزای اصلی یک سیستم CCTV کدامند؟
هر شبکه cctv، چه ساده و چه پیچیده، از چند جزء اصلی و حیاتی تشکیل شده است. درک نقش هر یک از این قطعات به شما کمک میکند تا بدانید یک دوربین مداربسته چگونه کار میکند.
- دوربینها (Cameras): اینها چشمهای سیستم هستند. دوربینها وظیفه ثبت تصاویر و تبدیل نور به سیگنالهای الکتریکی را بر عهده دارند. دوربین cctv انواع مختلفی دارد (که در ادامه به آنها میپردازیم) و میتواند تصاویر را به صورت آنالوگ یا دیجیتال (تحت شبکه) ارسال کند.
- دستگاه ضبط (Recorder): این دستگاه مغز سیستم است. تصاویر ارسال شده از دوربینها برای ذخیرهسازی و بازبینی به این دستگاه منتقل میشوند. دو نوع اصلی دستگاه ضبط وجود دارد:
- DVR (Digital Video Recorder): برای سیستمهای آنالوگ استفاده میشود. این دستگاه سیگنالهای آنالوگ را از دوربین دریافت کرده، آنها را به فرمت دیجیتال فشردهسازی و روی هارد دیسک ذخیره میکند.
- NVR (Network Video Recorder): برای سیستمهای تحت شبکه (IP) استفاده میشود. این دستگاه دادههای دیجیتال را مستقیماً از طریق شبکه از دوربین cctv دریافت و ذخیره میکند.
- نمایشگر (Monitor): برای مشاهده زنده تصاویر یا بازبینی ویدیوهای ضبط شده از یک یا چند نمایشگر استفاده میشود.
- کابلکشی و اتصالات (Cabling): وظیفه انتقال برق به دوربینها و ارسال سیگنال تصویر از دوربینها به دستگاه ضبط را بر عهده دارد. در سیستمهای آنالوگ معمولاً از کابلهای کواکسیال و در سیستمهای IP از کابلهای شبکه (Ethernet) استفاده میشود.
کاربردهای CCTV
- افزایش امنیت: CCTV میتواند به عنوان یک عامل بازدارنده برای جلوگیری از جرم و جنایت عمل کند. همچنین، در صورت وقوع جرم، تصاویر ضبط شده توسط CCTV میتواند به شناسایی مجرم و جمعآوری مدارک کمک کند.
- نظارت بر فعالیتها: CCTV میتواند برای نظارت بر فعالیتهای کارکنان، مشتریان، و بازدیدکنندگان در محل کار، فروشگاهها، و سایر اماکن عمومی استفاده شود.
- کنترل ترافیک: CCTV میتواند برای نظارت بر ترافیک و شناسایی تخلفات رانندگی استفاده شود.
- مدیریت حوادث: CCTV میتواند برای بررسی حوادث و شناسایی علل آنها استفاده شود.
- کنترل کیفیت: CCTV میتواند برای نظارت بر فرآیند تولید و کنترل کیفیت محصولات استفاده شود.
CCTV مخفف چیست؟
همانطور که گفته شد، CCTV مخفف عبارت “Closed-Circuit Television” به معنای “تلویزیون مدار بسته” است.
دوربین CCTV
دوربینهای CCTV قلب سیستم CCTV هستند. این دوربینها تصاویر را ضبط و به مانیتورها ارسال میکنند.
انواع دوربین CCTV
- دوربینهای آنالوگ: این دوربینها تصاویر را به صورت سیگنالهای آنالوگ ارسال میکنند.
- دوربینهای تحت شبکه (IP): این دوربینها تصاویر را به صورت دیجیتال و از طریق شبکه IP ارسال میکنند.
- دوربینهای HD-TVI: این دوربینها تصاویر را با کیفیت بالا (HD) و از طریق کابل کواکسیال ارسال میکنند.
- دوربینهای HDCVI: این دوربینها نیز تصاویر را با کیفیت بالا (HD) و از طریق کابل کواکسیال ارسال میکنند.
ویژگی های دوربین CCTV
- وضوح تصویر: وضوح تصویر دوربین بر حسب تعداد پیکسل اندازهگیری میشود. هرچه تعداد پیکسلها بیشتر باشد، وضوح تصویر بالاتر است.
- لنز: لنز دوربین میدان دید دوربین را تعیین میکند. لنزهای با زاویه دید وسیع برای نظارت بر مناطق بزرگ مناسب هستند، در حالی که لنزهای با زاویه دید باریک برای نظارت بر مناطق کوچک و جزئیات مناسب هستند.
- دید در شب: برخی از دوربینها دارای قابلیت دید در شب هستند و میتوانند در شرایط نوری ضعیف نیز تصاویر روشن و واضح ضبط کنند.
- تشخیص حرکت: برخی از دوربینها دارای قابلیت تشخیص حرکت هستند و میتوانند در صورت تشخیص حرکت در میدان دید خود، هشدار ارسال کنند یا شروع به ضبط کنند.
تفاوت اصلی دوربینهای مداربسته: آنالوگ در مقابل IP (شبکه)
یکی از مهمترین تصمیمات در راهاندازی یک سیستم cctv، انتخاب بین فناوری آنالوگ و تحت شبکه (IP) است. این دو تکنولوژی تفاوتهای بنیادینی با یکدیگر دارند.
| ویژگی | سیستم آنالوگ (Analog) | سیستم تحت شبکه (IP) |
| کیفیت تصویر | معمولاً پایینتر (حداکثر تا کیفیت HD) | بسیار بالاتر (از HD تا 4K و بالاتر) |
| کابلکشی | از طریق کابل کواکسیال به دستگاه DVR | از طریق کابل شبکه (Ethernet) به سوئیچ شبکه و NVR |
| انعطافپذیری | کمتر؛ هر دوربین باید مستقیماً به DVR متصل شود. | بسیار بالا؛ میتوان دوربینها را در هر نقطه از شبکه قرار داد. |
| هزینه | هزینه اولیه کمتر و راهاندازی سادهتر | هزینه اولیه بالاتر اما قابلیتهای بسیار بیشتر |
| قابلیتهای هوشمند | محدود یا نیازمند تجهیزات جانبی | پشتیبانی داخلی از هوش مصنوعی، تحلیل تصویر و… |
امروزه با پیشرفت تکنولوژی، سیستمهای شبکه cctv مبتنی بر IP به دلیل کیفیت برتر و قابلیتهای هوشمند، به استاندارد صنعتی تبدیل شدهاند، هرچند سیستمهای آنالوگ هنوز برای کاربردهای با بودجه محدود گزینهای مناسب هستند.
دوربین CCTV Camera
عبارت “دوربین CCTV Camera” در واقع تکرار کلمه “دوربین” است. CCTV خود به معنای “تلویزیون مدار بسته” است که شامل دوربین میشود.
شبکه CCTV
شبکه CCTV سیستمی است که دوربینها، دستگاههای ضبط تصویر، و مانیتورها را به یکدیگر متصل میکند.
انواع شبکه CCTV
- شبکه آنالوگ: در این شبکه، دوربینها تصاویر را به صورت سیگنالهای آنالوگ به دستگاه ضبط تصویر ارسال میکنند.
- شبکه IP: در این شبکه، دوربینها تصاویر را به صورت دیجیتال و از طریق شبکه IP به دستگاه ضبط تصویر ارسال میکنند.
مزایای شبکه IP
- کیفیت تصویر بالاتر: شبکه IP امکان انتقال تصاویر با کیفیت بالاتر را فراهم میکند.
- انعطافپذیری بیشتر: شبکه IP انعطافپذیری بیشتری در طراحی و پیادهسازی سیستم CCTV فراهم میکند.
- قابلیتهای بیشتر: شبکه IP امکان استفاده از قابلیتهای پیشرفتهتری مانند تجزیه و تحلیل هوشمند تصاویر را فراهم میکند.
نرم افزار CCTV
نرم افزار CCTV برای مدیریت و کنترل سیستم CCTV استفاده میشود.
قابلیتهای نرم افزار CCTV
- مشاهده تصاویر زنده: نرم افزار CCTV امکان مشاهده تصاویر زنده از دوربینها را فراهم میکند.
- پخش تصاویر ضبط شده: نرم افزار CCTV امکان جستجو و پخش تصاویر ضبط شده را فراهم میکند.
- تنظیمات دوربین: نرم افزار CCTV امکان تغییر تنظیمات دوربینها را فراهم میکند.
- مدیریت هشدارها: نرم افزار CCTV امکان مدیریت هشدارهای سیستم را فراهم میکند.

دوربین مداربسته CCTV
عبارت “دوربین مداربسته CCTV” نیز تکرار کلمه “دوربین مداربسته” است. CCTV خود به معنای “تلویزیون مدار بسته” است که شامل دوربین مداربسته میشود.
سیستم CCTV
سیستم CCTV شامل تمام اجزای لازم برای نظارت تصویری، از جمله دوربینها، دستگاههای ضبط تصویر، مانیتورها، و نرم افزار CCTV است.
اجزای سیستم CCTV
- دوربینها: برای ضبط تصاویر.
- دستگاههای ضبط تصویر (DVR و NVR): برای ذخیره تصاویر ضبط شده.
- مانیتورها: برای نمایش تصاویر زنده و ضبط شده.
- نرم افزار CCTV: برای مدیریت و کنترل سیستم.
انواع سیستم CCTV
- سیستم آنالوگ: از دوربینهای آنالوگ و دستگاه ضبط تصویر DVR استفاده میکند.
- سیستم IP: از دوربینهای تحت شبکه و دستگاه ضبط تصویر NVR استفاده میکند.
انواع دوربینهای CCTV بر اساس تکنولوژی
| نوع دوربین | توضیحات | مزایا | معایب | کاربردها |
| آنالوگ | اولین نسل دوربینهای مداربسته که تصاویر را به صورت سیگنالهای آنالوگ ارسال میکنند. | قیمت پایینتر، نصب آسانتر | کیفیت تصویر پایینتر، قابلیتهای محدود | منازل، فروشگاه های کوچک، محیط های با نیاز امنیتی پایین |
| IP (تحت شبکه) | تصاویر را به صورت دیجیتال و از طریق شبکه IP ارسال میکنند. | کیفیت تصویر بالا، قابلیتهای پیشرفته (مانند تجزیه و تحلیل هوشمند)، انعطافپذیری در نصب | قیمت بالاتر، نیاز به دانش فنی برای نصب و راهاندازی | بانکها، فرودگاهها، فروشگاههای بزرگ، محیط های با نیاز امنیتی بالا |
| HD-TVI | تصاویر را با کیفیت بالا (HD) و از طریق کابل کواکسیال ارسال میکنند. | کیفیت تصویر بالا، سازگاری با کابلهای کواکسیال موجود | قابلیتهای کمتر نسبت به دوربینهای IP، فاصله انتقال محدود | ارتقاء سیستمهای آنالوگ قدیمی، محیط هایی که نیاز به کیفیت تصویر بالا دارند |
| HDCVI | مشابه HD-TVI، تصاویر را با کیفیت بالا (HD) و از طریق کابل کواکسیال ارسال میکنند. | کیفیت تصویر بالا، سازگاری با کابلهای کواکسیال موجود | قابلیتهای کمتر نسبت به دوربینهای IP، فاصله انتقال محدود | ارتقاء سیستمهای آنالوگ قدیمی، محیط هایی که نیاز به کیفیت تصویر بالا دارند |
انواع لنز دوربینهای CCTV
| نوع لنز | توضیحات | مزایا | معایب | کاربردها |
| لنز ثابت | دارای یک زاویه دید ثابت هستند. | قیمت پایینتر، سادگی | عدم امکان تنظیم زاویه دید | محیط هایی که نیاز به پوشش یک منطقه خاص با زاویه دید مشخص دارند |
| لنز واری فوکال | امکان تنظیم زاویه دید را فراهم میکنند. | انعطافپذیری در تنظیم زاویه دید | قیمت بالاتر | محیط هایی که نیاز به تنظیم زاویه دید دوربین دارند |
| لنز زوم | امکان بزرگنمایی تصویر را فراهم میکنند. | امکان بزرگنمایی و مشاهده جزئیات | قیمت بالاتر، پیچیدگی بیشتر | محیط هایی که نیاز به مشاهده جزئیات از راه دور دارند |
مخفف CCTV
همانطور که قبلاً ذکر شد، مخفف CCTV عبارت “Closed-Circuit Television” است.
دوربین CCTV چیست؟
دوربین CCTV یک نوع دوربین است که برای نظارت تصویری در سیستم CCTV استفاده میشود. این دوربینها میتوانند تصاویر را به صورت زنده و یا ضبط شده به مانیتورها ارسال کنند.
ساختمان CCTV
“ساختمان CCTV” میتواند به معنای ساختمان مرکزی یک سازمان یا شرکت باشد که سیستم CCTV در آن نصب شده است. همچنین، میتواند به معنای ساختمانی باشد که به طور خاص برای نصب و نگهداری تجهیزات CCTV طراحی شده است.
لنز CCTV
لنز CCTV یکی از مهمترین اجزای دوربین CCTV است که میدان دید دوربین را تعیین میکند.
انواع لنز CCTV
- لنز ثابت: این لنزها دارای یک زاویه دید ثابت هستند.
- لنز واری فوکال: این لنزها امکان تنظیم زاویه دید را فراهم میکنند.
- لنز زوم: این لنزها امکان بزرگنمایی تصویر را فراهم میکنند.
اپلیکیشن موبایل CCTV
اپلیکیشن موبایل CCTV امکان مشاهده تصاویر زنده و کنترل سیستم CCTV را از طریق تلفن همراه فراهم میکند.

قابلیتهای اپلیکیشن موبایل CCTV
- مشاهده تصاویر زنده: امکان مشاهده تصاویر زنده از دوربینها در هر زمان و هر مکان.
- پخش تصاویر ضبط شده: امکان جستجو و پخش تصاویر ضبط شده.
- کنترل دوربین: امکان چرخش دوربین، زوم، و تغییر تنظیمات دوربین.
- دریافت هشدارها: دریافت هشدار در صورت وقوع رویدادهای مهم مانند تشخیص حرکت.
نکات مهم در انتخاب سیستم CCTV
- نیازسنجی: قبل از انتخاب سیستم CCTV، نیازهای خود را به دقت مشخص کنید. به عنوان مثال، چه نوع دوربینهایی نیاز دارید؟ چه تعداد دوربین نیاز دارید؟ چه کیفیت تصویری مورد نیاز شما است؟
- بودجه: بودجه خود را برای خرید سیستم CCTV مشخص کنید.
- کیفیت: سیستم CCTV با کیفیت بالا انتخاب کنید که بتواند تصاویر روشن و واضح ضبط کند.
- قابلیت اطمینان: سیستم CCTV قابل اطمینان انتخاب کنید که بتواند به طور مداوم و بدون مشکل کار کند.
- پشتیبانی: از شرکتی سیستم CCTV خریداری کنید که پشتیبانی فنی مناسب ارائه دهد.
آینده CCTV: هوش مصنوعی، فضای ابری و روندهای ۲۰۲۵
دنیای cctv camera به سرعت در حال تحول است. دیگر این سیستمها فقط برای ضبط ساده وقایع استفاده نمیشوند. فناوریهای جدید در حال تبدیل آنها به ابزارهای هوشمند و پیشگیرانه هستند.
- هوش مصنوعی (AI): دوربین cctv مدرن مجهز به الگوریتمهای هوش مصنوعی است که میتواند به صورت خودکار رویدادها را تحلیل کند. قابلیتهایی مانند تشخیص چهره، تشخیص پلاک خودرو (ANPR)، شمارش افراد، و تشخیص رفتار مشکوک (مانند پرسه زدن) به اپراتورها کمک میکند تا به جای بازبینی ساعتها ویدیو، فقط بر روی هشدارهای مهم تمرکز کنند.
- فضای ابری (Cloud Storage): به جای ذخیرهسازی محلی روی DVR/NVR، بسیاری از سیستمهای جدید ویدیوها را مستقیماً روی سرورهای ابری ذخیره میکنند. این کار امنیت دادهها را در برابر سرقت یا خرابی دستگاه افزایش میدهد و دسترسی به تصاویر را از هر نقطهای در جهان ممکن میسازد.
- رزولوشن بالاتر: با ارزانتر شدن سنسورها، دوربینهای با رزولوشن 4K و حتی بالاتر در حال تبدیل شدن به یک استاندارد هستند که جزئیات بسیار دقیقتری را در اختیار کاربران قرار میدهند.
سوالات متداول
آیا نصب سیستم CCTV سخت است؟
نصب سیستم CCTV میتواند ساده یا پیچیده باشد، بسته به نوع سیستم و نیازهای شما. در صورت نیاز، میتوانید از یک نصاب مجرب کمک بگیرید.
آیا میتوانم خودم سیستم CCTV را نصب کنم؟
بله، در صورتی که با اصول اولیه برق و الکترونیک آشنا باشید، میتوانید خودتان سیستم CCTV را نصب کنید. اما در صورت عدم اطمینان، بهتر است از یک نصاب مجرب کمک بگیرید.
آیا برای استفاده از سیستم CCTV به اینترنت نیاز دارم؟
برای استفاده از برخی از قابلیتهای سیستم CCTV مانند مشاهده تصاویر از راه دور، به اینترنت نیاز دارید.
چگونه میتوانم تصاویر ضبط شده توسط سیستم CCTV را ذخیره کنم؟
تصاویر ضبط شده توسط سیستم CCTV معمولاً در یک دستگاه ضبط تصویر (DVR یا NVR) ذخیره میشوند. همچنین، میتوانید تصاویر را در یک کامپیوتر یا فضای ابری ذخیره کنید.
چگونه میتوانم از سیستم CCTV خود در برابر هک محافظت کنم؟
برای محافظت از سیستم CCTV خود در برابر هک، از رمز عبور قوی برای دستگاههای خود استفاده کنید و نرم افزار سیستم را به طور منظم بهروزرسانی کنید.
چه نوع دوربین CCTV برای من مناسب است؟
نوع دوربین CCTV مناسب برای شما به نیازهای شما بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر به دنبال دوربینی برای نظارت بر یک منطقه وسیع هستید، دوربینی با لنز زاویه دید وسیع مناسب است. اگر به دنبال دوربینی برای نظارت بر جزئیات هستید، دوربینی با لنز زاویه دید باریک مناسب است.
چه برندی از دوربین CCTV خوب است؟
برندهای معتبر زیادی در زمینه تولید دوربین CCTV فعالیت میکنند، مانند داهوا، هایک ویژن، و اکسیس. قبل از خرید دوربین، نظرات کاربران و بررسیهای متخصصان را مطالعه کنید.
آیا میتوانم تصاویر دوربین CCTV را از راه دور مشاهده کنم؟
بله، با استفاده از نرم افزار CCTV یا اپلیکیشن موبایل CCTV میتوانید تصاویر دوربین را از راه دور مشاهده کنید.
قیمت سیستم CCTV چقدر است؟
قیمت سیستم CCTV به عوامل مختلفی مانند نوع دوربین، تعداد دوربین، و قابلیتهای سیستم بستگی دارد.
نتیجه گیری
در این مقاله، سعی کردیم به طور جامع و کامل به سوال “CCTV چیست؟” پاسخ دهیم و شما را با دنیای دوربینهای مداربسته آشنا کنیم. امیدواریم این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد.
در پایان، میخواهیم به یک نقل قول از بروس اشنایر، متخصص امنیت کامپیوتر، اشاره کنیم:
“امنیت یک فرآیند است، نه یک محصول.”
این نقل قول به ما یادآوری میکند که امنیت یک موضوع پیچیده است و نیاز به یک رویکرد جامع دارد. سیستمهای CCTV میتوانند به عنوان یک بخش مهم از این رویکرد جامع برای افزایش امنیت استفاده شوند.
شرکت شهاب ، بزرگترین وبسایت درباره دوربین پلاک خوان و نرمافزار پلاک خوان، از شما به خاطر همراهی تان تا پایان این مقاله سپاسگزار است. ما با ارائه مطالب آموزشی و اطلاعات کامل درباره سیستمهای امنیتی، سعی داریم به شما در انتخاب بهترین راهکارهای امنیتی کمک کنیم.
شرکت شهاب صمیمانه از شما به خاطر حمایتتان تا پایان این مقاله تشکر میکند.